'Sioc' am gwymp mewn archwiliadau
Image copyright
(C) British Broadcasting Corporation
Mae ysgrifennydd cymdeithas pysgotwyr yn dweud ei fod wedi cael sioc wrth glywed bod gostyngiad mawr wedi bod mewn archwiliadau ar gychod mewn ardaloedd cadwraeth o gwmpas Cymru.
Mae ffigyrau a gafwyd o dan y Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth yn dangos bod 37 o gychod wedi cael eu harchwilio mewn patrolau gan Lywodraeth Cymru ers mis Ebrill, o gymharu gyda dros 500 yn ystod pob un o'r ddwy flynedd ddiwethaf.
Derbyniodd Llywodraeth Cymru y cyfrifoldeb am warchod pysgodfeydd oddi ar yr hen Bwyllgorau Pysgodfeydd y Môr ym mis Ebrill 2010.
Dangosodd y cais Rhyddid Gwybodaeth - a gyflwynwyd gan Gyngor Tref Biwmares ar Ynys Môn - bod 574 o archwiliadau ar gychod yn yr ardaloedd cadwraeth arbennig yn 2010-11 a 569 o archwiliadau yn 2011-12.
Saith rhybudd
Cafodd saith rhybudd ysgrifenedig eu cyflwyno wedi erlyniadau yn 2010-2011, tra yn y flwyddyn ddilynol roedd tri erlyniad a thri ymchwiliad ar y gweill.
Mae Llywodraeth Cymru wedi dweud bod tri o'r 37 cwch a archwiliwyd hyd yn hyn eleni yn parhau o dan ymchwiliad.
Dangosodd y cais hefyd bod gostyngiad mawr wedi bod yn yr amser y mae'r cychod ar batrôl - o 809.25 awr yn 2010-2011 a 684.5 awr yn 2011-2012 i 70 awr hyd yn hyn eleni.
Roedd 44% o'r archwiliadau gyda'r nos.
Ond dywedodd Siôn Williams, ysgrifennydd Cymdeithas Pysgotwyr Cewyll Llŷn, fod y nifer o archwiliadau hyd yn hyn eleni yn peri 'sioc' ac yn "hurt".
"Mae nifer o gwynion wedi bod am nifer isel yr archwiliadau - mae'n rhywbeth rydym yn codi yn gyson," meddai Mr Williams.
"Dwi allan yno bob dydd o'r flwyddyn a'r tro diwethaf weles i batrôl oedd Chwefror 2011.
"Dyw'r ffigyrau hyn ddim yn ddigon da".
Bydd Llywodraeth Cymru'n creu tri neu bedwar o Barthau Cadwraeth Morol erbyn 2014, o restr o 10 safle posib.
Cafodd y rhestr ei llunio gan arbenigwyr cadwraethol.
Ond mae pysgotwyr yng Ngwynedd yn anhapus y byddai'r cynlluniau'n eu gwahardd o ardaloedd ble maen nhw'n honni y gallen nhw bysgota'n gynaliadwy.