Anghydraddoldeb iechyd yn tyfu
Image copyright
Getty Images
Mae'r anghydraddoldeb rhwng iechyd pobl mewn ardaloedd difreintiedig a rhai cyfoethog yn tyfu, yn ôl adroddiad.
Mae dynion yn yr ardaloedd mwyaf tlawd yn debyg o farw naw mlynedd cyn rhai yn y mannau mwyaf cefnog, yn ôl adroddiad gan Iechyd Cyhoeddus Cymru.
Ar gyfartaledd mae pobl Cymru yn byw yn hwy - mae disgwyliad oes menywod wedi cyrraedd 81 mlwydd oed, 77 mlwydd oed ar gyfer dynion.
Ond mae'r ffigyrau yn amrywio ar draws y wlad - er enghraifft mae disgwyl i bobl yng Ngheredigion a Sir Fynwy fyw tua phum mlynedd yn fwy na phobl ym Merthyr Tydfil a Blaenau Gwent.
Un achos pryder yw bod y gwahaniaeth rhwng ardaloedd cyfoethog a rhai difreintiedig wedi tyfu yn y ddegawd ddiwethaf.
Mae disgwyl i ddynion yn y mannau tlotaf farw naw mlynedd cyn rhai mewn llefydd cefnog - ffigwr sy'n uwch nag yn 2005.
Mae Llywodraeth Cymru yn dweud bod y rhesymau am y gwahaniaeth yn gymhleth, ond eu bod nhw'n llwyddo i daclo problemau fel goryfed, ysmygu a diffyg ymarfer corff.
| Disgwyliad oes yn ôl awdurdod lleol | Dynion 2001 - 2005 | Dynion 2005 - 2009 | Menywod 2001 - 2005 | Menywod 2005 - 2009 |
|---|---|---|---|---|
| Ynys Môn | 76.7 | 76.8 | 81.0 | 82.0 |
| Blaenau Gwent | 73.9 | 75.4 | 78.5 | 79.0 |
| Pen-y-bont ar ogwr | 75.7 | 76.2 | 79.9 | 80.8 |
| Caerffili | 74.9 | 76.1 | 79.3 | 80.8 |
| Caerdydd | 75.9 | 76.9 | 80.6 | 81.7 |
| Sir Gaerfyrddin | 75.3 | 76.7 | 80.4 | 81.3 |
| Ceredigion | 78.0 | 80.0 | 82.0 | 83.9 |
| Conwy | 75.9 | 77.0 | 80.7 | 81.3 |
| Sir Ddinbych | 76.4 | 77.5 | 80.1 | 81.0 |
| Sir y Fflint | 76.4 | 77.7 | 80.5 | 81.6 |
| Gwynedd | 76.7 | 77.1 | 81.0 | 82.0 |
| Merthyr Tudful | 74.3 | 75.0 | 78.5 | 79.6 |
| Sir Fynwy | 77.8 | 79.2 | 82.1 | 83.6 |
| Castell-nedd Port Talbot | 74.8 | 76.3 | 80.1 | 80.6 |
| Casnewydd | 75.3 | 76.8 | 80.5 | 81.4 |
| Sir Benfro | 75.6 | 76.9 | 80.8 | 81.9 |
| Powys | 77.5 | 79.1 | 81.2 | 82.7 |
| Rhondda Cynon Taf | 74.8 | 75.5 | 79.3 | 80.1 |
| Abertawe | 75.8 | 76.7 | 80.5 | 81.3 |
| Torfaen | 76.1 | 77.2 | 80.4 | 81.3 |
| Bro Morgannwg | 76.6 | 78.1 | 80.9 | 82.1 |
| Wrecsam | 75.9 | 77.3 | 79.9 | 81.0 |