Hawlfraint TGCh

Mae hawlfraint yn rhoi hawliau i grewyr rhai mathau o gyfryngau i reoli sut maen nhw’n cael eu defnyddio a’u dosbarthu. Gall cyfraith hawlfraint fod yn berthnasol i gerddoriaeth, llyfrau, fideos a meddalwedd.

Deddf hawlfraint

Cyfyngiadau sy’n cael eu gorfodi drwy hawlfraint

Pan fyddi di’n prynu meddalwedd, er enghraifft, mae cyfraith hawlfraint yn dy wahardd rhag:

• rhoi copi i ffrind
• gwneud copi a’i werthu ymlaen
• defnyddio’r feddalwedd ar rwydwaith (oni bai fod y drwydded yn caniatáu hynny)
• rhentu’r feddalwedd heb ganiatâd pwy bynnag sydd â’r hawlfraint

Atal lladrata meddalwedd

Mae cwmnïau meddalwedd yn cymryd llawer o gamau i atal lladrata meddalwedd:

• Rhaid cytuno ar gytundeb rhwng y cwmni sydd wedi datblygu’r feddalwedd a’r defnyddiwr cyn gosod y feddalwedd. Enw’r cytundeb hwn yw cytundeb trwyddedu ac mae’n ymdrin â hawlfraint.
• Wrth ddefnyddio rhai darnau o feddalwedd bydd angen rhoi rhif trwydded unigryw cyn y gwnaiff y cyfrifiadur barhau i osod y feddalwedd.
• Bydd rhai apiau neu raglenni ddim ond yn gweithio os yw’r (CD / DVD) yn y gyriant.
• Bydd rhai apiau neu raglenni ddim ond yn gweithio os yw darn arbennig o galedwedd sy’n cael ei alw’n dongl wedi’i blygio i mewn i gefn y cyfrifiadur.

Y Ffederasiwn yn erbyn Lladrata Meddalwedd (FAST)

Sefydlwyd FAST yn 1984 gan y diwydiant meddalwedd ac erbyn hyn mae’n cael ei gefnogi gan dros 1,200 o gwmnïau. Mae’n sefydliad dielw a’i nod yw atal lladrata meddalwedd. Mae ganddo bolisi o erlyn unrhyw un sy’n cael ei ddal yn torri cyfraith hawlfraint.

Mae FAST hefyd yn addysgu’r cyhoedd ynghylch arferion da wrth ddefnyddio meddalwedd a’r gofynion cyfreithiol.