Sut i atal camddefnyddio cyfrifiaduron

Deddf Camddefnyddio Cyfrifiaduron (1990)

Pasiwyd y ddeddf hon gan y senedd ac mae’n creu tair trosedd newydd:

1. cael mynediad i ddeunydd cyfrifiadurol heb ganiatâd, er enghraifft edrych ar ffeiliau rhywun arall
2. cael mynediad i ddeunydd cyfrifiadurol heb ganiatâd, gyda’r bwriad o gyflawni rhagor o droseddau, er enghraifft, hacio i mewn i gyfrifiadur y banc er mwyn ceisio cynyddu’r swm sydd yn dy gyfrif
3. newid data cyfrifiadurol heb ganiatâd, er enghraifft ysgrifennu firws i ddinistrio data rhywun arall, neu newid swm yr arian sydd mewn cyfrif

Deddf hawlfraint

Mae hyn yn darparu amddiffyniad i berchnogion yr hawlfraint ac yn ymdrin â defnyddio cyfrifiaduron i gopïo gwaith ysgrifenedig, cerddorol neu ffilm. FAST yw’r corff sy’n ceisio atal dwyn meddalwedd yn y diwydiant.

Mae deddfau fel y Ddeddf Hawlfraint wedi cael eu defnyddio mewn rhai achosion i geisio atal gwefannau rhannu ffeiliau neu unigolion sy’n storio deunydd hawlfraint, er enghraifft cerddoriaeth, ac yn eu dosbarthu’n anghyfreithlon. Mae llawer o bobl ar hyd a lled y byd yn cael gafael ar ddeunydd hawlfraint yn anghyfreithlon, ac mae’n broblem fawr iawn.

Cau ystafelloedd sgwrsio

Mae rhai ystafelloedd sgwrsio wedi cael eu cau o ganlyniad i gael eu camddefnyddio, yn enwedig mewn sefyllfaoedd lle mae plant yn agored i niwed. Mae gan rai safleoedd gymedrolwyr sy’n helpu i atal camddefnydd. Mae cyngor ynglŷn â defnydd call yn bwysig; yn fwyaf arbennig, peidio byth â rhoi manylion cysylltu personol na threfnu cyfarfodydd heb fod yn ofalus iawn.

Cymedrolwr safle yn rheoli cyfathrebu ar-lein rhwng dilynwyr a sêr y byd roc

Lleihau ebyst sbam

Mae’n bosibl lleihau ebyst sbam:

• drwy beidio ag ateb ebyst dienw
• drwy osod hidlyddion ar gyfrifon ebost
• drwy riportio sbamwyr i’r ISP. Mae ISPs yn dechrau dod at ei gilydd i wahardd rhai sy’n camddefnyddio negeseuon ebost
• drwy gael y llywodraeth i basio deddfau fydd yn rhoi cosbau trwm i sbamwyr parhaus

Gwneud copïau wrth gefn yn rheolaidd a sicrhau diogelwch

Nid yw gwneud rhywbeth yn anghyfreithlon, neu gyflwyno rheoliadau, yn ddigon ar ei ben ei hun. Mae angen i ddefnyddwyr cyfrifiaduron cyfrifol gymryd camau rhesymol i gadw eu data’n ddiogel. Mae hyn yn cynnwys gwneud copïau wrth gefn yn rheolaidd a sicrhau diogelwch digonol drwy gyfrineiriau.